Samen (be)sturen

Sturen en besturen doen we samen. Met jou dus! Want voor ons zijn inwoners de experts, samen met jou bepalen we onze standpunten en onze inbreng in de gemeenteraad.

Samen voor Asten vertrouwt op de kracht van mensen. Wij willen niet alleen meer inspraak, maar vooral verdergaande sámenspraak. De rol van de gemeente moet veranderen van het oude besturen naar meer faciliteren en organiseren. Laten zien waar je mee bezig bent en waarom je iets doet is daarbij essentieel. 

Samen met betrokken inwoners, ondernemers, vakexperts, verenigingen, belangengroepen, maatschappelijke instellingen, andere gemeenten en de rijksoverheid wil Samen voor Asten onze gemeente besturen. We halen kennis op bij mensen die er iets over kunnen zeggen. De mensen van Samen voor Asten denken in oplossingen en vinden dat creativiteit, zelfstandigheid en autonomie van inwoners gestimuleerd moeten worden. We nemen niet over, maar ondersteunen goede initiatieven. Tegelijkertijd zijn we een betrouwbare partner en zeggen of iets realistisch is of niet.


Wat hebben we bereikt de afgelopen jaren?

Speerpunten uit het vorige programma, moties/amendementen en standpunten

  • Het proces om te komen tot een locatiekeuze voor een nieuw gemeenschapshuis is in 2018 gestart met een nieuwe vorm van inspraak van onderop, namelijk door werksessies met en door inwoners/gebruikers. Die inspraak heeft in december 2018 geleid tot een toetsingsmatrix (punten die inwoners/gebruikers belangrijk vonden), die vervolgens is uitgewerkt in zes scenario’s voor een mogelijke locatie (Klepel of Klooster). In april 2019 is het raadsvoorstel voor een nieuw gemeenschapshuis op locatie De Klepel unaniem door de raad aangenomen. Deze nieuwe manier om te komen tot een locatiekeuze was er sowieso niet geweest als onze partij (toen nog Leefbaar Asten) niet in december 2017 een amendement had ingediend om te komen tot een bestuursopdracht én als dit amendement niet raadsbreed was gesteund.
  • De afstand tot de politiek is kleiner geworden door kortere lijnen. Er is binnen de gemeente een werkgroep vitale democratie en er zijn ambtenaren die de rol van ‘burgermakelaar’ op zich nemen. Onze wethouder/lijsttrekker heeft spreekuren in de drie kernen, onze fractieleden zoeken mensen op om informatie op te halen over onderwerpen, zoals de molenbiotoop (omgeving molen) en arbeidsmigranten en er is een Adviesraad Sociaal Domein en een kinderraad ingesteld om gevraagd en ongevraagd advies te geven. Op regionaal niveau wordt gebruik gemaakt van adviesvangers in het sociaal domein.
  • Verantwoording nemen voor bestuur. Samen voor Asten neemt met twee mensen deel aan de klankbordgroep van de Peelgemeenten en is (mede)initiatiefnemer geweest voor de avonden over alcohol en die van discriminatie en inclusie. Verder is onze partij altijd aanwezig geweest bij thema-avonden, vanuit onze eigen gemeente of vanuit de gemeenschappelijke regelingen georganiseerd (omgevingsvisie, RES (Regionale Energiestrategie), werksessies gemeenschapshuis, rekenkamer, sportraad, lokaal preventieakkoord, Senzer, Een 10 voor de jeugd, GGD, BZOB (Belastingsamenwerking Zuidoost-Brabant), ODZOB (Ondernemingsdienst Zuidoost-Brabant), omgevingsdialoog megastal Heusden, Peelvisie).
  • De maatschappelijke stages zijn uitgebreid met opdrachten door de gemeente aan Varendonck-leerlingen, bv. kerkpad gemeenschapshuis. De Kinderraad heeft adviezen gegeven die zich richten op leefbaarheid van Asten voor alle leeftijden, die zeker een vervolg gaan krijgen.
  • Onze wethouder/lijsttrekker is, al dan niet op persoonlijke titel, gevraagd een aantal extra taken op zich te nemen, waarmee zij Asten en de Peel en Asten goed op de kaart heeft kunnen zetten. Zo is zij bestuurlijk trekker voor Zuidoost Brabant voor de landelijke programma’s ‘Scheiden zonder schade’ en voor ‘Geweld Hoort Nergens Thuis’, zij neemt deel aan het Regionaal Platform Fraudebestrijding, de Regiegroep Onderwijs en Arbeidsmarkt en het van Rijkswege ingestelde Regionaal Mobiliteitsteam (RMT). Vanuit gezondheidsbeleid en als ervaringsdeskundige is zij deelnemer aan de stuurgroep Rookvrije Omgeving. Ook is zij vice-voorzitter van het bestuur van Senzer en is zij daar tevens deelnemer aan de arbeidsvoorwaardencommissie van het personeel.
  • Besturen in coronatijd. Corona heeft een grote weerslag gehad op iedereen de afgelopen jaren. Samen voor Asten heeft steeds goed overwogen wat rechtvaardig en helpend was. Geen populistisch geluid, maar pragmatisch: waar zijn mensen echt mee geholpen en wat kunnen we in Asten doen? Zo bleken kunst- en cultuurorganisaties met winstoogmerk ook financiële steun nodig te hebben, waar in eerste instantie niet in was voorzien.

Gezonde financiën

Voor wie is de begroting bedoeld? Voor de provincie? Voor de politieke partijen? Voor de wethouder financiën? Samen voor Asten wil dat onze inwoners snappen waar de euro's vandaan komen en waaraan het wordt uitgegeven. De begroting moet dus voor iedereen te begrijpen zijn, dus met een overzichtelijke indeling en in begrijpelijke taal.

Samen voor Asten wil dat er zo min mogelijk PM-posten (waarbij geen bedrag wordt opgenomen) worden gebruikt in de begroting.

Financieel belang gaat bij ons niet voor maatschappelijk belang. Samen voor Asten kijkt zorgvuldig wat er kan als de financiën weer aantrekken. Niet hapsnap, maar vanuit een brede visie op de toekomst. We willen dat er vooruit gekeken wordt welke ontwikkelingen eraan komen en dat die prognoses op tijd verwerkt worden in de meerjarenbegroting. Regeren is vooruitzien!

Een gemeente is te allen tijde verantwoordelijk voor díe inwoners, die ondersteuning nodig hebben, omdat ze het zelf niet redden. Geld mag hierin niet leidend zijn, hoewel wel kritisch naar uitgaven moet worden gekeken. Ondersteuning vanuit de gemeente moet volgens Samen voor Asten een vangnet zijn voor mensen die geen oplossing hebben in een andere vorm.

Zorgen voor je inwoners is niet gelijk aan een open beurs toesteken en onze opdracht is om verantwoord met publiek geld om te gaan.

Financiële tegenvallers hebben in een kleine gemeente als Asten nu eenmaal grote gevolgen voor de begroting. Zo kan één dure woningaanpassing een tekort op het budget Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) betekenen of kan inzet van meer BOA-capaciteit bij evenementen leiden tot minder handhavingsuren bij bv. vuurwerkoverlast. Hier moet je middels risico-inschatting op voorbereid zijn. Kortom, besturen betekent keuzes maken, belangen afwegen en middelen verdelen. Steeds is de vraag: "Wie krijgt wat, wanneer, met welk doel, hoe en ten koste van wie of wat?"

Onze gemeente is financieel gezond.

De gemeenteraad heeft in de afgelopen tien jaar meerdere keren een beroep gedaan op de inwoners om tekorten op te vangen door te bezuinigen en door lastenverhogingen.  

Samen voor Asten vindt dat, zodra het financieel mogelijk is, de doorgevoerde bezuinigingen teruggedraaid moeten worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de verhoging van de Onroerend Zaak Belasting (OZB),

Een financieel reële en gezonde begroting geeft ruimte voor ambities en investeringen om zo onze gemeente (nog) aangenamer, (nog) socialer en (nog) toekomstbestendiger te maken.  Het ambitieniveau van de gemeente moet passen bij de middelen die beschikbaar zijn. Reserves zijn er om in te zetten als het slechter gaat; een goed gevulde spaarrekening aanhouden en tegelijkertijd bezuinigen, vinden wij niet te verkopen.


Acties bij het thema Gezonde financiën

  • De landelijke ontwikkelingen goed volgen en de financiële gevolgen daarvan tijdig verwerken, zoals bijvoorbeeld de hervormingsagenda jeugd en de herijking van het gemeentefonds, en een visie hebben op de toekomst. Alleen boekhouden is niet genoeg om financieel gezond te blijven.
  • Realistisch begroten is begroten wat werkelijk nodig is. PM-posten zo snel mogelijk voorzien van een financiële dekking. Dit voorkomt dat beleid en begroting moeten worden bijgesteld. Daarnaast zorgen dat er begroot wordt op basis van actuele cijfers, soms vallen projecten veel duurder uit dan gepland, omdat oude berekeningen niet zijn geactualiseerd.
  • Komen tot een gezond financieel bestuur en een sluitende begroting die perspectief biedt op de lange termijn.
  • Lokale lasten moeten niet harder stijgen dan de inflatie. De lastenverhoging voor inwoners terugdraaien zodra de financiën het toelaten.
  • Een begroting die voor iedereen te lezen en te begrijpen is. Meer transparantie in het gemeentelijke huishoudboekje.

Samenwerking buiten Asten

Gemeenten krijgen steeds meer taken overgedragen vanuit het Rijk, van de provincies en van Zelfstandige Bestuursorganen. Deze taken zijn zó divers en vaak ook zó specialistisch dat samenwerken in de regio een vereiste is, niet een optie. Denk hierbij o.a. aan de Gemeenschappelijke Regelingen (GR’en), zoals Senzer, de Peelgemeenten, GGD, Belastingsamenwerking Zuidoost Brabant (BSZOB) en het Veiligheidshuis.

Samenwerking op andere terreinen is er ook en moet worden gestimuleerd als dat in het voordeel van Asten is. Voorbeelden hiervan zijn toerisme, recreatie, cultuur, onderwijs, water, economische ontwikkeling, ICT en veiligheid. 

Asten is daarnaast vertegenwoordigd in veel overleggen, zoals het Innovatiehuis de Peel, Brainport, Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) en Regiegroep Onderwijs en Arbeidsmarkt.

Samen voor Asten ziet samenwerking binnen de regio als een vanzelfsprekendheid, maar wel onder de voorwaarde dat de gemeenteraad voldoende invloed en zeggenschap heeft om de democratische controle van deze samenwerkingsverbanden goed te kunnen waarborgen. Daartoe moet informatie tijdig door het college aan de gemeenteraden worden verstrekt en moeten de vertegenwoordigers van Asten (wethouders) de standpunten van de commissies kennen en uitdragen.

Samen één bestuur

De gemeente pakt op wat dicht bij de inwoners georganiseerd moet worden, zoals burgerzaken en het Sociaal Team Asten. Samenwerking met onze buur- en regiogemeenten blijft echter noodzakelijk, omdat we als gemeente te klein zijn om alle kennis en kunde in huis te hebben. Een gezamenlijk ambtenarenapparaat met inhoudelijk gelijkgestemde buurgemeenten is een realistische optie. Je verkleint hiermee je kwetsbaarheid - zeker gezien de krapte op de arbeidsmarkt - en je kunt efficiënter werken.

Voor veel inwoners bestaan de gemeentegrenzen sowieso niet meer: economie, arbeidsmarkt, onderwijs, innovatie, huisvesting, groen en andere voorzieningen overschrijden al lang de grenzen van ons dorp.

Samen optrekken met andere gemeenten kan voordelen geven in kosten, kwaliteit en continuïteit. Een goed voorbeeld hiervan is de samenwerking met Someren in de omgevingsdienst UDAS. Wij vinden wel dat er een gemeentelijk loket dichtbij de inwoners moet zijn en dat de unieke identiteit van kernen en dorpen moet blijven bestaan.


Acties bij het thema Samenwerking buiten Asten

  • Onderzoeken of een ambtelijke fusie binnen de Peelgemeenten efficiëntie oplevert, zeker gezien de krapte op de arbeidsmarkt op bepaalde terreinen (bv. verkeerskundige, milieu, zorgmedewerkers).

Vitale democratie/burgerinitiatieven

Burgerinitiatieven zijn het fundament van een vitale democratie. Inwoners, die actief willen bijdragen, die positieve ideeën hebben, die iets willen bereiken voor de samenleving verdienen een open, ontvankelijke ‘ja, tenzij’ houding.  Ze verdienen ook een duidelijk en betrouwbaar besluit van de gemeenteraad. Iedere inwoner begrijpt dat het belang van een initiatief en de financiële haalbaarheid ervan afgewogen moet worden.  Vooraf moet echter helder zijn voor de inwoners aan welke voorwaarden moet worden voldaan om steun voor hun burgerinitiatief te krijgen. Samen voor Asten wil geen veranderingen in de spelregels wanneer het spel al begonnen is.

Wij gaan actief op zoek naar kennis en ervaring bij inwoners om hiervan te leren. Samenwerken en gebruik maken van de kennis van mensen met verstand van zaken vinden wij een onderdeel van volksvertegenwoordiging en we weten dat korte lijnen en gedeelde verantwoordelijkheid effect hebben.

Actief op zoek gaan naar kennis en ervaring bij inwoners doen wij door:

  • De mogelijkheid te bieden om met onze wethouder/lijsttrekker en raads- en commissieleden in gesprek te gaan, oftewel om in contact te staan met jouw vertegenwoordigers in de politiek.
  • Verantwoordelijkheid te nemen en de inwoners van Asten, Heusden en Ommel zelf op te zoeken en uit te nodigen, bijvoorbeeld via achterbanvergaderingen in de dorpen of door op bezoek te gaan bij belanghebbenden naar aanleiding van politieke agendapunten. We halen op wat er leeft in de drie kernen van Asten.
  • Het organiseren van thema-avonden met inwoners, bijvoorbeeld over duurzaamheid, alcoholgebruik onder jongeren of over discriminatie en inclusie.
  • Als partij zichtbaar te zijn via allerlei kanalen: dagelijks op social media, maar ook via Siris, Eindhovens Dagblad en Peelbelang: je kunt zien en horen waar we mee bezig zijn. Niet alleen in verkiezingstijd, maar altijd.
  • Via ons contactformulier op de website en Facebook 24 uur per dag bereikbaar te zijn en ook actie te ondernemen als u de moeite heeft genomen om input te leveren.
  • Deelname aan bijeenkomsten voor en door inwoners van Asten om te horen en zien wat er leeft. Denk aan de werksessies voor de realisatie van het gemeenschapshuis, de werkgroepen Ommel 1000+ en de omgevingsdialoog over de megastal in Heusden.

Rol van de gemeente

Ook de gemeente moet zichtbaar zijn voor haar inwoners en zij moet het boegbeeld zijn van vitale democratie. Op dit vlak zijn al grote stappen gezet de afgelopen vier jaar.  Zo zijn er op initiatief van onze wethouder ervaringsdeskundigen betrokken, zoals die van de kinder- en adviesraad en de ervaringsdeskundigen bij het programma ‘Geweld Hoort Nergens Thuis’. Het nieuwe gemeenschapshuis is al eerder in de media genoemd als voorbeeld van vitale democratie, omdat dit volledig tot stand is gekomen vanuit vele werksessies met inwoners en gebruikers.

 TIP Asten is de enquête die de gemeente regelmatig inzet om meningen te peilen over een bepaald onderwerp en dit vinden wij een goed middel van inspraak door inwoners. De resultaten daarvan mogen wat ons betreft nog breder worden gedeeld.

Het door ons al zo lang verzochte digitaal uitzenden van raads- en commissievergaderingen is ook een goede stap vooruit om mensen te betrekken bij de lokale politiek. De apparatuur moet echter wel worden vernieuwd, zodat beeld- en geluidskwaliteit verbeteren.


Acties bij het thema Vitale democratie/burgerinitiatieven

  • Duidelijke regels bij burgerinitiatieven, zodat inwoners weten waar ze aan toe zijn.
  • De kwaliteit van de digitale uitzending van raads- en commissievergaderingen verbeteren door het investeren in betere apparatuur.
  • Minimaal 2x per jaar een informatieavond over actuele thema’s, georganiseerd door de raad.
  • De conclusies van het onderzoek naar de invulling van de vitale democratie in Asten worden en de resultaten van TIP-enquêtes worden omgezet in actiepunten, waarmee de raad aan de slag kan om haar rol beter te vervullen.