Samen zorgen

We willen graag een dorp zijn waar men naar elkaar omkijkt en elkaar ondersteunt, indien nodig. Er moet laagdrempelige ondersteuning zijn, zodat zorgen op tijd worden gesignaleerd. De gemeente stimuleert dat onze zorgzame gemeenschap overeind blijft. Preventie en laagdrempelig contact met hulpverleners ondersteunt vrijwilligers en mantelzorgers en voorkomt zwaardere inzet van zorg/ondersteuning en overbelasting. Maatwerk moet! Passende ondersteuning kan er immers voor iedereen anders uit zien.

Aandacht voor armoede blijft belangrijk, schulden leiden in veel gevallen tot meer of grotere problemen en andersom leiden problemen vaak tot schulden.

Betaalde hulp is bedoeld om alleen die inwoners te ondersteunen, die het nodig hebben. Inkomen mag wat ons betreft een drempel zijn om beroep te doen op bepaalde vormen van ondersteuning, zoals bv. huishoudelijke hulp.

Uitgangspunt is en blijft echter dat iedereen die zorg/ondersteuning nodig heeft het moet kunnen krijgen. 


Wat hebben we bereikt de afgelopen jaren?

Speerpunten uit het vorige programma, moties/amendementen en standpunten

  • Steunpunt Guido Asten is in oktober 2018 Sociaal Team Asten geworden en heeft zich verder ontwikkeld tot een laagdrempelige toegang voor inwoners en professionals waar informatie, advies en ondersteuning geboden wordt.
  • De gemeenschappelijke regeling Peelgemeenten functioneert goed; er is duidelijkheid over taken en verantwoordelijkheden van de GR ten opzichte van de 5 gemeentes. De doorontwikkeling is beschreven in de Koersagenda.
  • Het rekenkameronderzoek uit 2018 heeft inzicht gegeven in de kosten Sociaal domein en duidelijk gemaakt dat het sociaal domein in Asten niet alleen vanuit rijksmiddelen bekostigd kan worden. Goede dataverwerking en -analyse maakt dat we weten waar de kosten gemaakt worden en hoe eventueel bespaard kan worden zonder afbreuk te doen aan kwaliteit. Inmiddels hebben we optimale grip en zicht op de zorgkosten.
  • Het medicijngebruik als verdeelsleutel gaat bij de herverdeling van het gemeentefonds geschrapt worden. De Astense huisartsen hebben hier, samen met onze partij, al jaren aandacht voor gevraagd. De afgelopen jaren is hier stevig voor gelobbyd, niet alleen via de Tweede Kamer, maar ook via de diverse waterschappen omdat minder medicijnen voorschrijven er ook voor zorgt dat er minder medicijnresten in het oppervlaktewater terecht komen.
  • De gemeente heeft mensen met afstand tot de arbeidsmarkt in dienst en vervult zo haar voorbeeldfunctie.
  • Het idee van Samen voor Asten van ontmoetingsbankjes is ook door de Kinderraad omarmd en zal worden gerealiseerd. Dit sluit ook aan bij onze pijler samen leven, waarin iedereen moet kunnen meedoen.
  • Hoewel ‘Goed voor elkaar’ (eerder informerend huisbezoek/Zorg voor Later) door corona nog niet daadwerkelijk heeft kunnen starten, staat het in de startblokken en kunnen we hierdoor samen met onze oudere inwoners bezien wat nog nodig is om met kwaliteit van leven langer thuis te kunnen blijven wonen.
  • De dorpsondersteuning in Heusden, Asten en Ommel heeft haar nut bewezen en hiervoor zijn structurele gelden beschikbaar gekomen.

Preventie en ondersteuning aan inwoners

“Iedereen hoort erbij en mag mee doen, ongeacht afkomst, seksuele geaardheid, geslacht, leeftijd of religie. Mensen in Asten, Heusden en Ommel zorgen voor elkaar en helpen elkaar.”

Actief burgerschap/preventie was de vorige periode een speerpunt in ons verkiezingsprogramma en loopt door in deze periode. De afgelopen vier jaar is het sociaal domein goed neergezet en is er zicht en grip gekomen op effecten en kosten. De komende jaren moet preventie nog meer nadruk krijgen. De meerwaarde van preventieve inzet blijkt wel uit de onderzoeken die door onderzoeksbureau Good2consult zijn gedaan naar de inzet van het voorliggend veld (zoals jongerenwerk) en naar de inzet van de gezins- en jongerencoaches van het Sociaal Team Asten.

We vinden het werk van welzijns- en maatschappelijke organisaties, zoals ONIS en LEV, onmisbaar als het gaat om preventie. Wel is het belangrijk dat welzijnsorganisaties de mogelijkheid moeten blijven houden om actief in te zetten op signalen uit de praktijk. Nu kan al met zekerheid worden gezegd dat vluchtelingenwerk, opvang van statushouders en de arbeidsmigranten meer aandacht nodig gaan hebben. Maar ook zijn er ontwikkelingen te verwachten voor de woonwagenbewoners en zal de vraag naar ondersteuning van mantelzorgers toenemen. De verbinding van de mensen uit deze doelgroepen met andere inwoners van Asten is essentieel voor het meedoen met en begrip voor elkaar. De afgelopen tijd is al volop ingezet door de jongerenwerkers op de jonge mantelzorgers, dit moet zeker doorlopen.  

De inzet van de dorpsondersteuners in de drie kernen is ook belangrijk in de preventieve aanpak binnen het zorgdomein. Hun laagdrempelige contact zorgt voor eerdere signalering en dus eerder een aanpak op maat.

In ons vorige verkiezingsprogramma was eenzaamheid een belangrijk thema en hebben we ‘informerend huisbezoek’ voorgesteld om in gesprek te raken met oudere inwoners, waarvan er mogelijk een heel aantal eenzaam zijn. Inmiddels is dit door een aantal inwoners opgepakt in het burgerinitiatief ‘Goed voor Elkaar’ en zij zullen gaan starten met wijkbijeenkomsten als de coronamaatregelen dit toelaten. Dit is een mooi voorbeeld van preventie, waarbij alle oudere inwoners worden bereikt. Samen voor Asten is benieuwd naar de resultaten en vindt dat deze betrokken moeten worden in de doorontwikkeling van beleid.

Inzet op eenzaamheid blijft een belangrijk thema en niet alleen voor ouderen. Ook jongere mensen kunnen eenzaam zijn en wij vinden het van belang dat zij terecht kunnen bij vertrouwde figuren, zoals vertrouwenspersonen op school, de jongerenwerkers of voor wat oudere inwoners de maatschappelijk werker of dorpsondersteuners, om hun verhaal te doen.

Volgens Samen voor Asten moet het Sociaal Team Asten als laagdrempelige toegang nog verder worden versterkt. Er moet kennis aanwezig zijn op alle gebieden of die kennis moet makkelijk in te roepen zijn. Een voorbeeld hiervan is de inzet van mensen met kennis hebben van GGZ-problematiek, zoals Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundigen (SPV’ers) of mensen met kennis op kennis op het gebied van (jeugd)gezondheidszorg.

In het nieuwe gemeenschapshuis gaan een aantal organisaties samen wonen en samen werken (ONIS, Sociaal Team Asten, Bibliotheek, VVV). Zij kunnen letterlijk en figuurlijk niet meer om elkaar heen. We denken dat dit de onderlinge  samenwerking versterkt: de lijntjes worden korter. Deze meerwaarde hebben we vanaf de start van het project voor ogen gehad en we gaan de komende jaren volgen hoe dit loopt en of onze inwoners hier ook profijt van gaan hebben. 

Samen voor Asten wil investeren in preventieve zorg en ondersteuning voor onze inwoners, hoewel financieel niet direct inzichtelijk zal zijn wat het oplevert. Je moet zaaien voordat je kan oogsten. Dit vraagt een visie voor de langere termijn, vertrouwen hebben in eigen visie en niet direct terugdraaien bij tegenslag. Het is nodig dat de ontwikkelingen, die er zeker zullen blijven in het sociaal domein, worden gevolgd en dat deze worden opgenomen in nieuw beleid. Kortom, besef dat het sociaal domein een dynamisch domein is wat zich blijft ontwikkelen en waar steeds bijgestuurd en aangepast moet worden.


Acties bij het thema Preventie en ondersteuning aan inwoners

  • Effect samenwerking gebruikers gemeenschapshuis monitoren.
  • Blijvend inzetten op dorpsondersteuners en wijkondersteuners, indien vraag inzetten op extra capaciteit.
  • Versterken van Sociaal Team Asten die laagdrempelig informatie, advies en ondersteuning bieden op alle leefgebieden.
  • Effect burgerinitiatief ‘Goed voor Elkaar’ meten en evt. inzetten op plan van aanpak.
  • Inzet op ontwikkelingen binnen het sociaal domein blijft nodig.

Armoede en schulden

Al langer is aangetoond dat armoede in veel gevallen andere en meer problemen veroorzaakt. In Asten hebben we regelingen om mensen te ondersteunen op financieel gebied. Op dit moment maken weinig inwoners gebruik van die regelingen. Dit is wat ons betreft een belangrijk aandachtspunt en we willen dat deze regelingen beter bekend worden. Ze zijn er immers niet voor niets. De oprichting van het fonds burgerschuldhulp vinden we een goed initiatief. Door vroegtijdige signalering en actie kun je immers voorkomen dat het erger wordt of dat er problemen op meerdere gebieden ontstaan. Zoals ook al eerder beschreven (sport vouchers) is het inzetten van de regelingen voor inwoners met de laagste inkomens een belangrijke stap om vanuit preventie iets te betekenen.

ONIS heeft een belangrijke taak in de uitvoering van de landelijke regeling van vroegsignalering (niet te verwarren met vroegtijdige signalering). Dit houdt in dat bij een signaal (betalingsachterstanden gemeld door energie- en drinkwaterbedrijven, woningcorporaties en zorgverzekeraars) actie wordt ondernomen. Door vroegsignalering zullen ook de mensen die in de problemen komen door een hoge energierekening in beeld komen. Het is goed dat dit in een vroeg stadium gebeurt, zodat mensen niet dieper in de schulden komen en er misschien op eigen kracht niet meer uitkomen.


Acties bij het thema Armoede en schulden

  • Blijvend ondersteunen van de stichting burgerschuldhulp.
  • Uitdragen van de mogelijkheden van gemeentelijke regelingen om financieel minder draagkrachtigen te ondersteunen.
  • Uitbreiding van regelingen voor inwoners met de laagste inkomens, indien dit financieel kan.
  • Monitoren van effecten van vroegsignalering.

(vrijwilligers)werk

“Niet alles werkt.”

 Bijna iedereen wil een betekenisvolle bijdrage leveren aan de samenleving en zich nuttig voelen. Dit kan door werk zijn, maar als dat niet kan, dan is vrijwilligerswerk een goed alternatief om een bijdrage te kunnen leveren en ook gewoon om jezelf goed te voelen.

Samen voor Asten wil dat met jongeren zonder startkwalificatie wordt samengewerkt aan een toekomst met perspectief. Een diploma biedt perspectief op werk, een daginvulling en salaris. Dit geldt hetzelfde voor mensen die door een beperking niet de mogelijkheden hebben om zelf op zoek te gaan naar een baan en ook voor statushouders die hierin ondersteuning nodig hebben. Senzer (regionaal werkbedrijf) voert deze regelingen voor de gemeente Asten uit. 

Wij vinden het belangrijk dat de mens achter de uitkering gezien wordt, ook bij het toepassen van de regels. De middelentoets is inmiddels in onze regio verruimd op initiatief van de wethouders werk en inkomen. Daarnaast moet op lokaal niveau steeds maatwerk worden toegepast. Mag bijvoorbeeld van iemand met een chronische ziekte verwacht worden dat hij fulltime gaat werken of binnen kantooruren? Samen voor Asten vindt dat doelmatigheid gaat boven rechtmatigheid.

Het is belangrijk dat er werkgelegenheid in de buurt is voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zodat ze binding hebben met hun gemeente en hier ook hun sociale contacten kunnen hebben. Bijkomend voordeel van werken in de buurt is dat je zelf naar je werk kan gaan en hiervoor niet afhankelijk bent van anderen. Het Museum Klok & Peel en SHI zijn mooie voorbeelden van locaties in Asten, waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken. Ook voor zorgboerderijen en andere dagbestedingslocaties geldt dat ze bij voorkeur zo dicht mogelijk in de buurt moeten zijn.

De gemeente moet het voorbeeld geven als het gaat om werk voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Dit gebeurt ook al, maar mag wat Samen voor Asten betreft nog verder worden uitgebouwd. In het nieuwe gemeenschapshuis is het meegenomen in de planvorming en wij zouden graag zien dat dit bij nieuwe projecten ook gedaan wordt.

 


Acties bij het thema (vrijwilligers)werk

  • Uitbreiding werkervaringsplaatsen, denk aan het nieuwe gemeenschapshuis.
  • Werkgelegenheid in de buurt voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt stimuleren door het geven van ondersteuning en informatie aan werkgevers.
  • Werken aan een toekomst met perspectief voor jongeren, mensen met een beperking en statushouders.
  • Maatwerk leveren als het gaat om het toekennen van een uitkering en de verplichtingen die hier aan vast zitten.

Zicht en grip op zorg

Een paar jaar geleden was er geen zicht op de werkelijke behoefte aan zorg, ondersteuning en begeleiding en dus ook niet op de kosten en baten daarvan. Inmiddels is hier veel meer zicht op gekomen, dankzij betere informatie- en datavoorziening en het feit dat die informatie en data goed wordt geanalyseerd. Dit zorgt ervoor dat we realistisch(er) kunnen begroten en dat door die optimale grip en prognoses, zo nodig, kan worden bijgestuurd.

We blijven als Samen voor Asten wel kritisch kijken naar de uitvoeringskosten en overheadkosten bij de diverse gemeenschappelijke regelingen, zoals de Peelgemeenten, Senzer en de GGD. Dat zijn immers kosten die niet rechtstreeks worden besteed aan onze inwoners, wat volgens ons betekent dat ze zo laag mogelijk moeten zijn.   

In de komende periode zal nog steeds aandacht uit blijven gaan naar de besteding van het zorggeld en naar de kosten van overbodige administratieve taken. Samen voor Asten vindt dat we moeten vertrouwen op de professionaliteit van onze medewerkers en dat zij de ruimte moeten krijgen om die professionaliteit in te zetten. Alleen op die manier kunnen zij hun werk goed doen en versterken wij onze toegang. Hun primaire taak is het ondersteunen van inwoners, waarbij administratieve handelingen nodig zijn, maar niet de boventoon mogen voeren.

De inkoop van de zorg en de ontwikkeling van contract- en leveranciersmanagement richting zorgaanbieders binnen de samenwerking  ‘Een 10 voor de jeugd’ moet goed gemonitord worden de komende periode. Op basis hiervan betalen we als Asten immers de zorgaanbieders. De tarieven hiervoor dienen reëel te zijn.

Met onze samenwerkingspartners moeten goede afspraken gemaakt worden over de hulp die nodig is: Is er hulp nodig en wie doet wat en wanneer? (normaliseren). Een voorbeeld is de samenwerking tussen de huisartsen en het Sociaal Team, waarbij zo veel mogelijk vragen door de huisartsen naar het Sociaal Team worden doorgezet en op die manier breed kan worden gekeken naar de hele leefwereld van de inwoner en hun netwerk. Dan kan daarop gericht ondersteuning wordt ingezet, wat dubbele indicaties voorkomt, maar ook voorkomt dat er te zware zorg wordt ingezet, die niet altijd nodig is om tot een oplossing te komen. Meedenken in oplossingen en faciliteren hoeft niet altijd geld te kosten. Om onze inwoners daarin zelf goed te kunnen ondersteunen is versterking van ons Sociaal Team met extra capaciteit en expertise nodig.


Acties bij het thema Zicht en grip op zorg

  • Kritisch kijken naar organisatiekosten en overheadkosten van de gemeenschappelijke regelingen.
  • Kritisch kijken naar besteding van zorggeld en de kosten van administratieve taken. Overbodige administratieve taken schrappen.
  • Professionals in de zorg en hulpverlening moeten in the lead zijn en vertrouwen krijgen dat zij hun werk goed doen. Verantwoording afleggen kan ook achteraf.
  • Goede afspraken moeten worden gemaakt over welke hulp nodig is: is er hulp nodig en wie doet wat en wanneer? (“normaliseren”)